2025 жылдың 15 ақпанында Open Library Almaty Management University-де көрнекті фольклортанушы және түрколог Едіге Тұрсыновтың жеке кітапханасының тұсаукесері өтті. Іс-шара Open Library AlmaU, «Аспандау» ғылыми-білім беру қоры, «Адырна» ұлттық этнографиялық бірлестігі және «Жолшы» философиялық қоғамының қолдауымен «Дала Ілімі» ғылыми-түрік семинары аясында ұйымдастырылды.  

Әдеби мұра

Кездесудің модераторы PhD, «Жолшы» философиялық қоғамының Төрағасы Нұржан Құлымжанов болды. Оның арқасында іс-шара көрнекті ғалым туралы жылы әңгімелер мен естеліктер форматында өтті. Ол Едіге Тұрсыновтың әдіснамасы эпостанудың, этномузыкологияның, этнографияның, этнопсихологияның, фольклортанудың және әдебиеттанудың дамуына айтарлықтай әсер еткенін атап өтті.

Салтанатты ашылу AlmaU Президенті және негізін қалаушы Асылбек Қожахметов пен тарих ғылымдарының докторы Марат Сембиннің лентаны кесуінен басталды.

Кітаптарды университетке ғалымның қызы Қарлығаш Тұрсынованың сыйға тартқаны іс-шараға ерекше маңыздылық берді. 

«Едіге Тұрсынов – өз өмірін қазақ ауыз әдебиеті мен фольклорын зерттеуге арнаған көрнекті зерттеуші. Кітапханамыз оның көп жылғы еңбектері мен ғылыми ізденістерінің нәтижелері жиналатын орынға айналады. Қазіргі уақытта AlmaU қорына Едіге Тұрсыновтың жеке кітапханасынан 915 кітап келіп түсті, тағы 800-ден астамы тіркеліп жатыр», – деп атап өтті Асылбек Қожахметов.

Тарих ғылымдарының докторы, профессор Марат Сембин Едіге Тұрсыновтың Қазақстан тәуелсіздік алғанға дейін қиын кезеңдерден өткенін, алайда оның табандылығы мен білімге деген ұмтылысы жастарға қолжетімді болатын көптеген тарихи және әдеби дереккөздерді сақтауға мүмкіндік бергенін атап өтті.

Әріптестер мен ізбасарлардың естеліктері

Филология ғылымдарының кандидаты, әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінің профессоры, түркітанушы және аудармашы Қайрат Жаңабаев мынадай жеке естеліктерін бөлісті:

«Едіге Тұрсынов ғажайып оқырман болды. Ғылыми баспадан шыққанның бәрін кейінге қалдырмай, қарындашпен белгілер, сын-ескертпелер, толықтырулар қойып, бірден оқитын. Ол өзінің кітапханасы үшін де, болашақ оқырмандары үшін де ең жақсы ғылыми әдебиеттерді таңдауға кәсіби көзқараспен қарады».

Философия ғылымдарының докторы, мәдениеттанушы, Құрманғазы атындағы Қазақ ұлттық консерваториясының профессоры Альмира Наурызбаева былай деп атап өтті:

«Едіге Тұрсынов мені қазақ фольклорының шынайы байлық екенін түсінуге шабыттандырды. Бұл біз сияқты 70жылдардың ұрпақтарының мәдени мұраны құрметтеу сезімін нығайтты. Ол фольклорды зерттеуде ғана емес, Қазақстанның барлық әлеуметтік-гуманитарлық ғылымының әдіснамасында да серпіліс жасады».

Журналист, филолог, «Мысль» қоғамдық-саяси журналының қызметкері Дастан Елдесов былай деді:

«Ол – халықтың генологиялық жадын өзіне қайтарған ғалым. Ұлы ғалымның мұрасы кеңестік дәуірде алғаш рет дала туралы білім фольклор, мифтер мен эпостар арқылы зерттелгендігімен ерекшеленеді. Бұл ежелгі тарих пен тілді зерттеуге жол ашты».

Ғалымның қабіріне ескерткіш тас орнатуда бастамашылардың бірі болған «Адырна» ұлттық-этнографиялық бірлестігінің басшысы Арман Әубәкір өзінің келесідей жылы естеліктерін бөлісті:

«Мен өз қызметіме байланысты әртүрлі ғылыми жұмыстарды жиі іздейтінмін, бірақ олар қалалық кітапханалардан үнемі табыла бермейтін. Ал Едіге Тұрсыновтың үйінен кез келген нәрсені табуға болады».

Мәдени бағдарлама

Іс-шарада музыкалық және театрлық нөмірлер де болды. Халық әртісі Санат Исаев қазақтың дәстүрлі әндерін орындаса, студенттер ғалымның еңбектері мен мұрасына арналған театрландырылған қойылымдарын ұсынды.Едіге Тұрсыновтың туыстары, достары мен әріптестері естеліктерін бөлісіп, оның еңбегіне ризашылықтарын білдірді. Олар ғалымның ғылым мен мәдениетке қосқан үлесі мәңгі өмір сүретінін атап өтті